Những bài học từ phiên chợ xứ Quảng

“Gõ cửa thị trường miền Trung” là điều mà hơn 30 doanh nghiệp phiên chợ Hàng Việt về nông thôn tại tỉnh Quảng Nam trong những ngày đầu tháng 6 vừa qua tâm đắc. Đằng sau chuyến đi dài này, là những rút tỉa kinh nghiệm khai phá thị trường tưởng chừng quen (trong nước) nhưng lại rất lạ (chưa quen với hàng Việt chất lượng cao).
Nghe một người dân xứ Quảng nói “Mỳ Quảng tại xứ Quảng mỗi nhà mỗi kiểu, không có một công thức duy nhất. Nói cho đúng, đối với người Quảng, món mỳ mẹ nấu mới là mỳ Quảng chính cống”.
Cách ăn lạ, cách nói cũng lạ. Vậy nên cách sinh hoạt, tiêu dùng của người dân Quảng Nam nói riêng (hay tính luôn cả miền Trung nói rộng) cũng tương đối khác so với các miền: Cần kiệm, chi tiết và hợp lý… Từ đó làm thành 1 thị trường mà DN Việt phải tính toán kỹ để chinh phục. Vậy mới thấy sự hiện diện của 23 DN trong chuyến đưa hàng Việt về huyện Thăng Bình – Quảng Nam là một nỗ lực rất lớn.

Những khó khăn thấy trước
Là đơn vị tiếp nhận yêu cầu của các tỉnh để phối hợp tổ chức cho DN phát triển thị trường, độ khó của thị trường Quảng Nam đã được nhìn thấy trước: Đường đi quá xa (20 giờ chạy xe tải liên tục từ Sài Gòn) – Thời tiết miền Trung bắt đầu vào mùa hè nắng nóng – Mật độ dân cư tập trung không đậm, khác hẳn Cà Mau (phiên mới nhất)… BSA đã tiến hành 5 lần khảo sát và gặp làm việc với địa phương, phối hợp chặt chẽ về mặt truyền thông để tạo một không khí mua sắm sôi động nhất đối với người dân Thăng Bình từ trước đến nay.
Anh Trí, công ty Vĩnh Thuận nheo mắt nói: “Nắng quá! Nắng khác Cà Mau”. Hầu như tất cả mọi người tham gia bán hàng trong phiên chợ đều chuyển màu da thành màu… đỏ gấc.
Nhưng nắng vẫn không ngăn được sự nhiệt tình của các doanh nghiệp. Tranh thủ khách thưa, đại diện các DN tủa ra các chợ trong huyện Thăng Bình và các huyện lân cận để đánh giá thị trường (kiểm tra độ phủ hoặc tìm kiếm đại lý…).
Đặc thù địa hình là phía Bắc giáp Đà Nẵng, nên hầu như sự sôi động của thị trường Quảng Nam đều tập trung ở khu vực này. Huyện Thăng Bình, cũng như nhiều huyện phía Nam xứ Quảng nằm lọt thỏm trong khu vực hơi eo sèo hàng hóa. Hàng Việt “loại 1” chỉ mới đến với người dân vùng này qua… truyền hình. Nhưng cạnh tranh trên truyền hình thì lợi thế không nằm ở hàng Việt. Người dân quen dần với những đoạn quảng cáo hấp dẫn của các tập đoàn, công ty lớn. Điều này càng làm cho DN Việt quy mô vừa và nhỏ chật vật hơn.

Cái khó ló cái ... hay
Tranh thủ thời tiết buổi chiều mát, người dân đến mua hàng ngày càng đông, các DN ra sức gây ấn tượng trong công tác tiếp thị tại điểm bán: Namilux nướng thịt với bếp nướng hồng ngoại, Hạnh Doanh mô tả cách sử dụng cây lau nhà 360o rất “khí thế”, Nutifood làm mê mẩn các em bé với những quả bóng màu xanh lá… Phiên chợ buổi chiều tối như một chương trình văn nghệ mà mỗi tiết mục là một khám phá thú vị với  người tiêu dùng Thăng Bình, tiết mục nào cũng lạ và … ngộ: “Lần đầu tiên tui thấy cây cá viên chiên cỡ này”, “nó ưng cái bong bóng, phải mua thêm mấy lốc sữa nữa để đứa nào cũng có bong bóng”, còn có 2 cụ già ngắm nghía món hàng của Cty Nhựa Duy Tân rất lâu, bàn bạc gì đó, đôi mắt thì hấp háy…
Chị Hà, công ty Sagofa, nói nhỏ nhẹ: “Đồng hồ để bàn của công ty bán sắp hết rồi, qua 3 phiên chợ từ Lâm Đồng, Cà Mau và Quảng Nam lần nào cũng hết hàng, lần sau sẽ tăng số lượng…”. Đồng hồ để bàn là sản phẩm mới của công ty Sagofa, thành phẩm có tới gần 70% thực hiện bằng tay, vì vậy nên mỗi lần sản xuất ra chưa nhiều, nhưng được người tiêu dùng yêu thích là hay rồi. “Có ông già đi qua đi lại mấy lần, vừa suy nghĩ tính tiền vừa canh chừng không cho ai mua vì đó là chiếc cuối cùng…”.
Cái hay còn phải kể đến công ty Vinamilk, vừa mới đến mặt bằng đã chia thành 2 ekip, 1 ekip dựng gian hàng và 1 ekip đem sản phẩm của Vinamilk phủ khắp các cửa hàng ăn uống, cho thấy sự quan tâm chi tiết đến từng điểm bán của một công ty sữa hàng đầu Việt Nam.

Đoạn kết mở với nhiều cơ hội mới
Anh Vĩnh, trong khi đợi vợ chọn sữa cho con, chia sẽ “lần gần đây nhất có hội chợ mà tôi mua được đồ thì cũng hơn 1 năm trước rồi”.
Chị Bền trong đội vệ sinh mặt bằng khoe “Hồi trưa mua 1 bịch bột bánh bao, về làm liền rồi đem ra các anh trong đội trật tự ăn thử, rứa mà ăn hết sạch. Bột này họ làm là bột tinh khiết”.
Chị Vương Thị Sự, 50 tuổi, hơn 10 năm buôn bán tại chợ Hà Lam gật gù “Chương trình về đây là tốt. Chị thấy nên tổ chức thường xuyên hơn để mọi người được mua hàng mới. Ở đây có người không chịu cập nhật thông tin, cứ sử dụng đồ (công nghệ) cũ thì thiệt thòi”. Không những không phàn nàn phiên chợ về đây “giật khách” (trường hợp đã gặp vài lần trước đây) mà thái độ của chị Sự và các chị em trong chợ Hà Lam đều rất phấn khởi. Họ sẵn sàng tiếp đại diện DN đến giới thiệu sản phẩm, nghe hướng dẫn sử dụng và cách phân biệt hàng thật/ nhái. Dù đa số đã hơn 45 tuổi nhưng lại là những tiểu thương rất hiện đại trong vùng quê còn nghèo. Với mong muốn thoát nghèo, họ dành cả đời để nuôi con ăn học ở Sài Gòn, Đà Nẵng, rồi từ đó được những đứa con xa quê hướng dẫn kiến thức tiêu dùng mới. Người dân xứ Quảng tự nói về họ khi được hỏi cơ hội nào cho Hàng Việt phát triển “Vùng này dân trí cao, có nội lực phát triển, kinh tế đang chuyển đổi dần, ngoài trồng lúa, khoai lang và sắn người dân đã biết thêm nuôi trồng thủy hải sản, đời sống người dân càng phát triển thì nhu cầu tiêu dùng càng cao”.
Cánh cửa đầu tiên đã mở. Người dân xứ Quảng vẫn tiếp tục chờ hàng Việt đổ về nhiều hơn…